ଇରାନ-ଇସ୍ରାଏଲ ଯୁଦ୍ଧ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତର ମାଷ୍ଟରଷ୍ଟ୍ରୋକ୍
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ଇରାନ ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ଯୁଦ୍ଧ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ତୈଳ ବଜାରରେ ହଇଚଇ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। କିନ୍ତୁ ଏହି ସମୟରେ ଭାରତ ରୁଷିଆରୁ ତୈଳ ଆମଦାନୀ ବୃଦ୍ଧି କରି ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟର ଅନେକ ବଡ଼ ଦେଶକୁ ପଛରେ ପକାଇଛି। ଜୁନରେ, ଭାରତ ରୁଷିଆରୁ ରେକର୍ଡ ପରିମାଣର ତେଲ କିଣିଛି, ଯାହା ସାଉଦି ଆରବ ଏବଂ ଇରାକ ଭଳି ଦେଶରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ତେଲ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ।ବିଶ୍ୱ ବ୍ୟାପାରର ତଥ୍ୟ ଦେଖୁଥିବା କମ୍ପାନୀ Kpler ର ତଥ୍ୟ ଅନୁସାରେ, ଜୁନରେ, ଭାରତ ପ୍ରତିଦିନ ରୁଷିଆରୁ ୨୦-୨୨ ଲକ୍ଷ ବ୍ୟାରେଲ ତେଲ ଆମଦାନୀ କରିଥିଲା। ଏହା ଗତ ଦୁଇ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ। ମେ ମାସରେ, ଏହି ସଂଖ୍ୟା ପ୍ରତିଦିନ ୧୯.୬ ଲକ୍ଷ ବ୍ୟାରେଲ ଥିଲା। ବିଶେଷ କଥା ହେଉଛି ଯେ ଭାରତ ରୁଷିଆରୁ ଏତେ ତେଲ କିଣିଥିଲା ଯେ ଏହା ଇରାକ, ସାଉଦି ଆରବ, UAE ଏବଂ କୁୱେତରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ମୋଟ ତେଲ ପରିମାଣଠାରୁ ଅଧିକ ହୋଇଗଲା। ଜୁନ ମାସରେ, ଭାରତ ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରୁ ପ୍ରତିଦିନ ପ୍ରାୟ ୨୦ ଲକ୍ଷ ବ୍ୟାରେଲ ତେଲ ନେଇଥିଲା, ଯାହା ମେ ତୁଳନାରେ କମ।ରୁଷିଆ ସହିତ, ଭାରତ ମଧ୍ୟ ଆମେରିକାରୁ ତୈଳ ଆମଦାନୀରେ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି। ଜୁନ ମାସରେ ଭାରତ ଆମେରିକାଠାରୁ ପ୍ରତିଦିନ ୪.୩୯ ଲକ୍ଷ ବ୍ୟାରେଲ ତେଲ କିଣିଥିଲା, ଯାହା ମେ ମାସରେ ହୋଇଥିବା ୨.୮୦ ଲକ୍ଷ ବ୍ୟାରେଲ ତୁଳନାରେ ବହୁତ ଅଧିକ। ଅର୍ଥାତ ଭାରତ ଏହାର ତୈଳ କ୍ରୟକୁ ଆହୁରି ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ରୁଷିଆ ଏବଂ ଆମେରିକା ଉଭୟଙ୍କ ଉପରେ ବାଜି ଲଗାଇଥିଲା।ଇରାନ ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ତୈଳ ବଜାରରେ ଉତ୍ତେଜନା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, କିନ୍ତୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତୈଳ ଯୋଗାଣ ଉପରେ କୌଣସି ବଡ଼ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିନାହିଁ। ଜୁନ ୧୩ ତାରିଖରେ ଇସ୍ରାଏଲ ଇରାନର ପରମାଣୁ ସ୍ଥାନ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା, ଯାହାର ଜବାବରେ ଆମେରିକା ରବିବାର ଇରାନର ତିନୋଟି ପରମାଣୁ ସ୍ଥାନ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା। ଏହି ସମୟରେ, ଇରାନ ହର୍ମୁଜ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ଧମକ ଦେଇଛି, ଯାହା ବିଶ୍ୱର ୨୦% ତୈଳ ଏବଂ ଏଲ୍ଏନ୍ଜି ପରିବହନ ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମାର୍ଗ। ଭାରତ ଏହାର ୪୦% ତେଲ ଏବଂ ଏହାର ଅଧା ଗ୍ୟାସ ଆମଦାନୀ ପାଇଁ ଏହି ମାର୍ଗ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ।ଭାରତ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, ଭାରତ ସରକାର ଗତ ଦୁଇ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହାର ତେଲ ଆମଦାନୀ ରଣନୀତିକୁ ବହୁତ ସ୍ମାର୍ଟ କରିଛି। ରୁଷୀୟ ତେଲ ଶସ୍ତା ହେବା ଯୋଗୁ ୨୦୨୨ ଫେବୃଆରୀରେ ୟୁକ୍ରେନ ସଙ୍କଟ ପରଠାରୁ ଭାରତ ରୁଷିଆରୁ ଆମଦାନୀ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି। ପୂର୍ବରୁ ଭାରତର କେବଳ ୧% ତେଲ ରୁଷିଆରୁ ଆସୁଥିଲା, ଯାହା ଏବେ ୪୦-୪୪% ପହଞ୍ଚିଛି। ରୁଷିଆ ତେଲ ହର୍ମୁଜ ପ୍ରଣାଳୀ ଦେଇ ଆସେ ନାହିଁ, ବରଂ ସୁଏଜ କେନାଲ, କେପ ଅଫ ଗୁଡ ହୋପ କିମ୍ବା ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ଦେଇ ଆସେ।ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କ’ଣ କୁହନ୍ତି?ସୁମିତ ରିଟୋଲିଆଙ୍କ ଅନୁସାରେ, ଭାରତର ତୈଳ ରଣନୀତି ଏବେ ବହୁତ ନମନୀୟ ହୋଇଯାଇଛି। ଯଦି ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ତୈଳ ଯୋଗାଣ ହ୍ରାସ ପାଏ, ତେବେ ଭାରତ ରୁଷିଆ, ଆମେରିକା, ନାଇଜେରିଆ, ଆଙ୍ଗୋଲା ଏବଂ ବ୍ରାଜିଲ ଭଳି ଦେଶରୁ ତେଲ ନେଇପାରିବ, ଯଦିଓ ଏହାକୁ ଅଧିକ ପରିବହନ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ପଡିବ। ବର୍ତ୍ତମାନ ପାଇଁ, ଭାରତ ରୁଷଆ ଏବଂ ଆମେରିକାରୁ ତେଲ ବୃଦ୍ଧି କରି ଏହାର ଶକ୍ତି ସୁରକ୍ଷାକୁ ଆହୁରି ମଜବୁତ କରିଛି।